Τετάρτη 10 Ιουνίου 2009

Εισήγηση στην Ευρωπαική Συνδικαλιστική Συνδιάσκεψη

Εισήγηση στην Ευρωπαϊκή Συνδικαλιστική Συνδιάσκεψη στις 25 Μάη 2009 με θέμα: «Η οικονομική κρίση στην Ευρώπη και η απάντηση του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος».

Αγαπητοί Συνάδελφοι και Συναδέλφισσες,
Η Εκτελεστική Γραμματεία του ΠΑΜΕ σας καλωσορίζει και θέλει να σας ευχαριστήσει που ανταποκριθήκατε στην πρόσκλησή της. Η συνάντηση αυτή αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία, ένα θετικό βήμα για να συντονίσουμε τη δράση μας, να υπάρξει αλληλοβοήθεια στην αντιμετώπιση της επίθεσης που ήδη είναι σε εξέλιξη. Για να συζητήσουμε για την απάντηση του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος και σε συνθήκες εκδήλωσης της οικονομικής, καπιταλιστικής κρίσης. Για να πάρει οργανωμένη απάντηση η προσπάθεια του κεφαλαίου να φορτώσει τα βάρη της κρίσης, που το ίδιο δημιούργησε, στις πλάτες της εργατικής τάξης.
Είναι ανάγκη να προχωρήσουμε στα παραπάνω, γιατί η σημερινή κρίση σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. φέρνει νέα δεινά για τους εργαζόμενους, για τα λαϊκά στρώματα. Δεν είναι όμως μονόδρομος, γιατί υπάρχει κα ο δρόμος της αντεπίθεσης του εργατικού κινήματος, καταδικάζοντας και απομακρύνοντας την επιρροή του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού από τους εργαζόμενους. Βασικό κριτήριο έχουμε την υπεράσπιση των εργαζομένων, των γυναικών, των νέων, των μεταναστών. Η σύσκεψή μας αποτελείται από εκπροσώπους συνδικάτων και δυνάμεων που ο καθένας στη χώρα του έδρασε και δρα με στόχο την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Στη χώρα μας, στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι βιώνουν καθημερινά χρόνια τώρα την επιδείνωση της θέσης τους. Οι ανατροπές σε βάρος τους εντείνουν την εκμετάλλευσή τους. Έχουν δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τη ζωή τους. Ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις με τη μεγαλύτερη εξάπλωση των ελαστικών σχέσεων εργασίας (μερική απασχόληση, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κλπ.) Κατάργηση των ΣΣΕ, χτύπημα του σταθερού και ημερήσιου χρόνου εργασίας, προώθηση του 65ώρου, που αυξάνει την απλήρωτη δουλειά. Κατεδάφιση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Ιδιωτικοποίηση της Παιδείας, της Υγείας και παράδοσή τους στα μονοπώλια, τις πολυεθνικές. Ιδιωτικοποίηση των τηλεπικοινωνιών, των μεταφορών, της ενέργειας και άλλων στρατηγικών τομέων την οικονομίας. Χτύπημα στη φτωχή αγροτιά και συγκέντρωση της γης, της παραγωγής, της μεταπώλησης και της εμπορίας των αγροτικών προϊόντων στα μονοπώλια. Η τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς δυναμώνει, κλιμακώνεται η κρατική καταστολή. Εντείνεται η παρακολούθηση των κινητοποιήσεων, χτυπιούνται οι εργατικοί αγώνες με αποφάσεις δικαστηρίων που θεωρούν τις απεργίες παράνομες.
Αυτό συνέβαινε στη φάση της καπιταλιστικής ανάπτυξης, όταν οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν πάνω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εργοδότες και μονοπώλια συσσώρευαν χρόνο το χρόνο αμύθητα κέρδη. Για 14 χρόνια η διευρυμένη καπιταλιστική παραγωγή στην Ελλάδα είχε ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση και εξαγωγή κεφαλαίου, ενώ συνεχώς μειώνονταν ουσιαστικά τα εργατικό εισόδημα, η ανεργία και η υποαπασχόληση βρίσκονταν σε υψηλά επίπεδα. Η αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, του παραγόμενου πλούτου κινήθηκε περίπου στο 4%. Το αποτέλεσμα είναι συγκεκριμένο. Αυξήθηκαν τα κέρδη και η δύναμη της πλουτοκρατίας, οξύνθηκαν τα προβλήματα της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, της νεολαίας. ʼλλωστε από την εποχή που ο Β.Ι. Λένιν έγραφε το άρθρο για το «σύνθημα των Ενωμένων Πολιτειών της Ευρώπης» απέδειξε πως ή δε μπορεί να πραγματοποιηθεί η Ένωση ή αν θα γίνει θα είναι αντιδραστική. Αυτό αποδείχτηκε και αποδεικνύεται καθημερινά. Επιδεινώνεται συνεχώς η ζωή των εργαζομένων.
Οι απολύσεις, οι μειώσεις μισθών, οι μηδενικές αυξήσεις, το κλείσιμο εργοστασίων και επιχειρήσεων, η αφαίρεση δικαιωμάτων αποτελούν καθημερινό φαινόμενο. Η επιθετικότητα του κεφαλαίου, των κυβερνήσεων του, είναι μονόδρομος για τις ανάγκες του και στις συνθήκες εκδήλωσης της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης.
Η Ευρωπαϊκή επιτροπή στις προβλέψεις της εκτιμά 8,7 εκατομμύρια νέους άνεργους για τη διετία 2009-2010. Το Διεθνές Γραφείο Εργασίας προβλέπει μείωση πραγματικού μισθού και επιδείνωση της θέσης σημαντικού μέρους των χαμηλόμισθων την περίοδο 2009-2010 στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Πρόσφατα, στην Πράγα πραγματοποιήθηκε έκτακτη σύνοδος κορυφής για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η σύνοδος αυτή σηματοδότησε νέα επίθεση της Ε.Ε. στη σταθερή εργασία, στα δικαιώματα των εργαζομένων, που συνυπογράφεται τόσο από φιλελεύθερα όσο και από σοσιαλδημοκρατικά κυβερνητικά κόμματα. Με τα 10 σημεία που αποφάσισαν τα δίνουν όλα για τη σωτηρία των κερδών και ανάβουν το πράσινο φως για τη στυγνή εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Αποφάσισαν τον περιορισμό των ημερών εργασίας, την ένταση της εφαρμογής των ελαστικών μορφών δουλειάς, την επέκταση της απλήρωτης δουλειάς, το χτύπημα των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών της εργοδοσίας κλπ. Τα μέτρα αυτά βέβαια συνοδεύονται με ένταση του αυταρχισμού, της καταστολής και του αντικομμουνισμού.
Αυτή είναι η πραγματικότητα που ζούμε σήμερα. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια που βομβάρδιζαν τους εργαζόμενους με μύθους για την Ε.Ε. Ο πρώτος μύθος μιλούσε για τη δυνατότητα της Ε.Ε. να διασφαλίζει τη διαρκή αειφόρο ανάπτυξη με οφέλη για όλους μέσα από πολιτικές που διασφάλιζαν τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων. Ο δεύτερος μύθος έλεγε ότι βαδίζουμε στη σύγκλιση του επιπέδου οικονομικής ανάπτυξης των κρατών – μελών και τα όποια προβλήματα θα αντιμετωπιστούν με τα πλούσια πακέτα των κοινοτικών πλαισίων στήριξης, των κοινοτικών ενισχύσεων.
Όμως η σημερινή σκληρή πραγματικότητα, η εκδήλωση της κρίσης σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη απέδειξε ότι ήταν «άνθρακες ο θησαυρός». Οι εξελίξεις δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για τη συγκάλυψη του χαρακτήρα της κρίσης. Η σημερινή καπιταλιστική κρίση δεν είναι μια συνηθισμένη. Είναι ίσως η μεγαλύτερη μετά το 1929. Φιλελεύθερες, σοσιαλδημοκράτες, οπορτουνιστές επιχειρούν να συγκαλύψουν τις πραγματικές αιτίες της κρίσης. Λένε: Για την κρίση ευθύνονται οι τράπεζες, η απληστία στελεχών των πολυεθνικών, η φιλελεύθερη διαχείριση, τα golden boys, η διαφθορά, τα σκάνδαλα και άλλες τέτοιες πονηρές δικαιολογίες. Λένε ψέματα. Επιδιώκουν τη διαιώνιση του καπιταλισμού είτε με τη φιλελεύθερη, είτε με τη σοσιαλδημοκρατική διαχείριση. Επιδιώκουν να συνεχιστεί η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Γιατί αυτός είναι ο καπιταλισμός σε όλες τις φάσεις του οικονομικού κύκλου, τόσο στην άνοδο της οικονομίας, όσο και στην ύφεση και την κρίση. Τα αποτελέσματα της κρίσης δείχνουν τον ταξικό χαρακτήρα του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης.
Έχουμε υποχρέωση να βοηθήσουμε να οργανωθεί η άμυνα, η αντίσταση των εργαζομένων. Αυτό προϋποθέτει το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα να απαλλαγεί από τη στρατηγική του κεφαλαίου. Η στρατηγική της ΣΕΣ, της Συνομοσπονδίας των εργαζομένων στη χώρα μας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, που είναι μέλος της, βοήθησε την καπιταλιστική ανάπτυξη, εγινε μέρος του προβλήματος. Οδήγησε και οδηγεί σε ήττα των εργαζομένων, σε συμβιβασμό και υποταγή με τα συμφέροντα της εργοδοσίας.
Η κρίση είναι αναπόφευκτη και επαναληπτική. Επιδιώκουν να συσκοτίσουν την πραγματική αιτία. Θέλουν να κρύψουν ότι από τη στιγμή που κριτήριο της καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι η εκμετάλλευση και το κέρδος, υπάρχει αναρχία στην παραγωγή, σημειώνεται συσσώρευση και υπερσυσσώρευση κεφαλαίων. Χειροτερεύει η κατάσταση των εργαζομένων. Παρουσιάζεται υπερπληθώρα εμπορευμάτων που έχουν παραχθεί με στόχο το κέρδος και όχι την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Έτσι στομώνει η παραγωγή, οξύνεται η αδυναμία των εργαζομένων, των λαϊκών στρωμάτων σε άμεσα καταναλωτικά προϊόντα. Τεχνητά αυτή μπορεί να τονώνεται με το δανεισμό. Δεν πάει όμως μακριά, όπως έγινε με τα στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ, στην Ε.Ε., στην Ελλάδα, σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες.
Αγαπητοί σύντροφοι,
Με την κρίση φάνηκαν τα όρια του συστήματος. Δεν έχει να προσφέρει τίποτα στους λαούς παρά δεινά και βάσανα. Είναι ανάγκη να ξεφύγουμε από αυταπάτες. Γιατί κρίση είχαμε και με σοσιαλδημοκρατική και με φιλελεύθερη διακυβέρνηση. Στις πλάτες των λαών έχουν δοκιμαστεί όλα τα είδη διαχείρισης του συστήματος. Τα αποτελέσματά τους τα ζουν οι λαοί χρόνια τώρα. Ζουν τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού.
Να θυμίσουμε την κρίση του 1973 – 75, που αποτέλεσε τη βάση για μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις και απελευθέρωση τομέων της οικονομίας. Αποτέλεσε σφοδρή επίθεση στα δικαιώματα της εργατικής τάξης, σταθμός μετέπειτα ήταν η συνθήκη του Μάαστριχτ το 1990, που τη συνυπέγραψαν σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι, κεντροαριστεροί.
Να θυμίσουμε ακόμη την κρίση του 1997 – 98 και τις χώρες που αστοί και οπορτουνιστές τις ονόμαζαν πρότυπα ανάπτυξης, όπως γινόταν μέχρι πριν καιρό με την Ιρλανδία.
Το κεφάλαιο, οι κυβερνήσεις, τα κόμματά του βρίσκουν ευκαιρία να ξεθεμελιώσουν κάθε δικαίωμα, στο όνομα της κρίσης και να προωθήσουν τρομοκρατικά και εκβιαστικά τις αντεργατικές επιλογές που προβλέπει η στρατηγική της Λισσαβόνας. Στη χώρα μας τα μέτρα που πήρε η Ε.Ε. ισχύουν ήδη με νόμους που ψήφισαν φιλελεύθεροι και σοσιαλδημοκράτες και με την στήριξη του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού. Μάλιστα για την υλοποίησή τους ήδη η Ελληνική κυβέρνηση έχει αναγγείλει τη διάθεση 3,2 δις ευρώ, τα οποία θα πάνε σε μεγαλοεργοδότες, σε δήμους, νομαρχίες, σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, ακόμη και σε συνδικαλιστικές οργανώσεις για να αποσπάσουν τον συμβιβασμό τους στο πέρασμα και νέων αντεργατικών ανατροπών. Αυτό δείχνει ότι σε περιόδους κρίσης το κεφάλαιο γίνεται ακόμη πιο επιθετικό. Σε ΗΠΑ και Ε.Ε. διατίθενται τρισεκατομμύρια ευρώ για τη σωτηρία, όπως την αποκαλούν, των τραπεζών, του κεφαλαίου, του συστήματος συνολικότερα. Δηλαδή διατίθενται τα ποσά αυτά για να σωθούν αυτοί που είναι ένοχοι. Τα χρήματα αυτά τα κλέβουν από τους εργαζόμενους, με την αύξηση της φορολογίας σε βάρος τους.
Εδώ χρειάζεται να τονίσουμε ότι στην κατεύθυνση κρατικής παρέμβασης για ενίσχυση με «ζεστό χρήμα» του κεφαλαίου συμφωνούν φιλελεύθεροι, σοσιαλδημοκράτες, οπορτουνιστές και ο κυβερνητικός και εργοδοτικός συνδικαλισμός. Ιδιαίτερα η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία επιχειρεί να προβάλλει μια ψευδεπίγραφη δήθεν διαφορά για την αντιμετώπιση της κρίσης από τους φιλελεύθερους… Λένε τα εξής: Μπορεί ο καπιταλισμός να υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες με κατάλληλες κρατικές ρυθμίσεις.
Η πράσινη οικονομία, η οποία θα διασφαλίζει την αειφόρο ανάπτυξη
Η ριζική αναμόρφωση του Συμφώνου σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό σύμφωνο Απασχόλησης που δήθεν «θα διασφαλίζει την εργασία και θα δημιουργήσει νέες θέσεις απασχόλησης».
Η λεγόμενη πράσινη οικονομία αποτελεί πρόταση διαχείρισης και αξιοποίησης του περιβάλλοντος για το όφελος των μονοπωλίων, με νέες τεχνολογίες για να δώσει ώθηση στον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης. Για να διασφαλιστεί η κρατική χρηματοδότηση των πολυεθνικών της πράσινης ανάπτυξης, θα επιβαρυνθεί περισσότερο το λαϊκό εισόδημα. Δηλαδή αναθέτουν στο κεφάλαιο να δώσει λύσεις στα προβλήματα που το ίδιο δημιουργεί. Προσπαθούν να καλλιεργήσουν ότι υπάρχει μια αστική πολιτική διαχείρισης που μπορεί να οδηγήσει τους εργαζόμενους σε φιλολαϊκή έξοδο από την κρίση.
Αγαπητοί σύντροφοι,
Σήμερα υπάρχει ανάλογη πείρα των εργαζομένων, των λαών της Ευρώπης για να πεισθούν ότι η μετεξέλιξη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας σε ΕΕ η συνθήκη του Μάαστριχτ βάθυνε τον αντιδραστικό της; χαρακτήρα σε βάρος των λαών. Υπάρχει γνώση ότι πρόκειται για ένωση των καπιταλιστών, των κυβερνήσεών τους, για τη διασφάλιση της κερδοφορίας τους.
Αποδεικνύει ότι:
Ø Ε.Ε. σημαίνει για τους λαούς μείωση μισθών, αύξηση ωρών εργασίας, φτώχεια, ανεργία, ιδιωτικοποιήσεις στην Παιδεία, την Υγεία, την ασφάλιση
Ø Ε.Ε. σημαίνει κρίσεις και πολέμους. Κοροϊδεύουν τους λαούς όσοι ισχυρίζονται ότι μπορεί να γίνει φιλολαϊκή, προοδευτική. Αν μπορούσε θα είχε γίνει τόσα χρόνια.
Το μονοπώλιο είναι η σύγχρονη μορφή της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Όσο θα συνεχίζουν να υπάρχουν, θα κυριαρχούν οι νόμοι της εκμετάλλευσης και όχι το δίκιο των εργαζομένων. Σε κάθε βήμα τους θα παράγουν ανεργία, φτώχεια, κρίσεις, πολέμους.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Μέσα σε μια τέτοια κατάσταση ο ρόλος του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος γίνεται ακόμη πιο σημαντικός. Και την περίοδο της κρίσης γίνεται εμφανής η ανάγκη να συγκριθούν η ύπαρξη οι δύο διαφορετικές γραμμές στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Από τη μια είναι η γραμμή της συναίνεσης, του συμβιβασμού, της υποταγής. Η γραμμή που συμφωνεί με την πλουτοκρατία, το μεγάλο κεφάλαιο. Που λέει άμεσα η έμμεσα βάζει πλάτη στα μέτρα της Ε.Ε., των κυβερνήσεων για να μη χάσουν τα μονοπώλια ούτε ένα ευρώ από την κερδοφορία τους. Είναι η γραμμή που λέει, στο όνομα της κρίσης, δήθεν για να μη χαθούν θέσεις εργασίας να δίνονται δισεκατομμύρια ευρώ στην εργοδοσία. Συμφωνεί με αυξήσεις ακόμα και μηδενικές. Είναι η γραμμή που λέει ναι ας απολυθούν και μερικοί εργαζόμενοι για να σωθούν οι άλλοι. Είναι η γραμμή που λέει ναι στις ελαστικές σχέσεις εργασίας, στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, στο όνομα της συγκράτησης της ανεργίας, την Έκθεση Σέρκας και άλλα. Πρόκειται για γραμμή ήττας των εργαζομένων.
Στην άλλη όχθη βρίσκεται η γραμμή που ακολουθεί το δρόμο της ταξικής πάλης, της ανυπακοής, της αντεπίθεσης, της οργάνωσης της πάλης κατά των αντιλαϊκών πολιτικών, κατά της Ε.Ε. Πρέπει να εκφραστεί μαζικά και δυνατά η ανυπακοή και η απειθαρχία στις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να δικαιωθούν τα όχι των λαών της Ιρλανδίας, της Γαλλίας. Είναι η γραμμή που παλεύει για την κοινωνική απελευθέρωση της εργατικής τάξης, που θέλει την ανατροπή της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Είναι η γραμμή που παλεύει ενάντια στα μονοπώλια, τις πολυεθνικές, για να μη φορτωθούν τα βάρη της κρίσης οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα. Που λέει όχι στις απολύσεις, λέει ναι στη διεκδίκηση των σύγχρονων αναγκών της εργατικής τάξης. Λέει ναι στις αυξήσεις των μισθών, λέει ναι στη μόνιμη, σταθερή και πλήρη εργασία, στο 7ωρο -35ωρο -5νθήμερο, λέει ναι στη μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, στην αποκλειστικά δημόσια δωρεάν Παιδεία και Υγεία. Λέει όχι στις ιδιωτικοποιήσεις.
Έχουμε σοβαρό καθήκον να συμβάλλουμε με αυτή τη γραμμή πάλης για να αναπτυχθούν, να συντονιστούν μαζικοί ταξικοί αγώνες σε όλη την Ευρώπη. Σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να οργανώσουμε την πάλη για τα καθημερινά προβλήματα, να αποκαλύψουμε τις αιτίες τους. Χρειάζεται να παλέψουμε για ένα σύστημα, για μια ανάπτυξη που κουμάντο στον πλούτο που παράγεται θα κάνει ο εργάτης. Που θα υπάρχει εργατική εξουσία σε μια οικονομία που στόχο θα έχει την ικανοποίηση των εργατικών λαϊκών αναγκών. Δίνεται μια καλή ευκαιρία και μπροστά στις Ευρωεκλογές οι εργαζόμενοι να δώσουν απάντηση στην Ε.Ε., τις πολιτικές της που τους βασανίζουν, στις πολιτικές δυνάμεις που αποφασίζουν και υλοποιούν τις αντεργατικές επιλογές της Ε.Ε.
Σύντροφοι,
Είναι ανάγκη να συντονιστούμε σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Στην κατεύθυνση αυτή να κάνουμε πρόταση στην Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία (ΠΣΟ) να οργανώσει το επόμενο διάστημα Πανευρωπαϊκή κινητοποίηση με κεντρικό θέμα: Την κρίση να πληρώσει το κεφάλαιο. Η εμπειρία της κινητοποίησης που οργάνωσε η ΠΣΟ την 1η Απρίλη σε όλον τον κόσμο είναι θετική και έδειξε τις δυνατότητες που υπάρχουν για το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα. Στις 18 Σεπτέμβρη που θα συνεδριάσει το Ευρωπαϊκό γραφείο της ΠΣΟ εδώ στην Αθήνα θα προτείνουμε να γίνει συζήτηση για τη συνέχεια των δραστηριοτήτων μας.


26/5/2009